Evropska nedelja prevencije raka grlića materice se obeležava od 21. januara do 27. januara 2019. godine u cilju podizanja svesti  žena o raku grlića materice i načinima prevencije. Prepoznajući značaj ove kampanje, Srbija već trinaesti put aktivno učestvuje u njenom obeležavanju. Ovom nedeljom prenosimo poruku o značaju dostupnih mera prevencije u našoj zemlji, u cilju sprečavanja obolevanja i umiranja od raka grlića materice.

Osnovna poruka svim ženama je da je rak grlića materice maligna bolest koja se može sprečiti.

„RANO OTKRIVANJE MOŽE SPREČITI RAK GRLIĆA MATERICE” je slogan koji obeležava potrebu da još jednom apelujemo na naše sestre, majke, ćerke, prijateljice da u Evropskoj nedelji prevencije raka grlića materice razmišljaju o svom reproduktivnom zdravlju, i da u toku godine odvoje dan kada će posetiti svog lekara i iskoristiti neku od dostupnih mogućnosti prevencije.

Rak grlića materice, duže od decenije, predstavlja ozbiljan javnozdravstveni problem u Srbiji. Prema podacima Registra za rak Instituta za javno zdravlje Srbije ,,Dr Milan Jovanović Batut” u našoj zemlji 2015. godine registrovane su 1.095 novoobolele žene od raka grlića materice, dok su 424 žene izgubile život od ove vrste raka, za koju sa sigurnošću znamo da pripada grupi najpreventabilnijih. Naročito zabrinjava činjenica da se Srbija i dalje nalazi u grupi evropskih zemalja sa najvišim stopama obolevanja i umiranja od raka grlića materice. Kada je reč o obolevanju od raka grlića materice, Srbija se nalazi na petom mestu u Evropi, posle Latvije, Bosne i Hercegovine, Estonije i Moldavije. Takođe, naša zemlja se  i po umiranju od ove vrste raka kod žena, nalazi na petom mestu u Evropi, posle Rumunije, Moldavije, Bugarske i Litvanije.

Kada govorimo o obolevanju, najviše standardizovane stope incidencije od raka grlića materice u 2015. godini, u odnosu na prosečnu stopu incidenci je od ove maligne lokalizacije u Srbiji, registrovane su u Zaječarskom, Borskom, Srednjebanatskom i Zapadnobačkom okrugu, a najniže u Zlatiborskom, Rasinskom, Raškom i Severnobanatskom okrugu.

Na osnovu podataka Registra za rak Zavoda za jaJZ Pančevo, rak grlića materice u Južnobanatskom okrugu se nalazi na četvrtom mestu u ukupnom obolevanju i umiranju od svih malignih tumora u ženskoj populaciji. Svake godine u našem okrugu u proseku 39 žena oboli i 20 umre od ove bolesti.

Tabela sa podacima o broju obolelih
Na osnovu podataka Registra za rak Zavoda za javno zdravlje Pančevo, najviše obolelih od raka grlića materice u Južnobanatskom okrugu je u uzrastu 40-59 godina, dok se bolest registruje već u uzrastu od 30-34 godine života. Najviše umrlih je u uzrastu 60-70 godina, dok se smrtni ishodi registruju već u uzrastu 35-39 godine života.

Najefikasnija mera primarne prevencije je imunizacija protiv humanog papiloma virusa. Ova intervencija je isplativa, pogotovu u zemljama gde su resursi ograničeni, učestalost HPV infekcije visoka, a obuhvat preventivnim pregledima nizak. Imunizacija ne isključuje potrebu za obavljanjem preventivnih pregleda budući da postojeće vakcine ne štite od svih tipova HPV. Važno je znati da se skoro svaki slučaj raka grlića materice može sprečiti. Dobro organizovani skrining programi mogu da spreče i do 80% slučajeva raka grlića materice, otkrivajući malignu degeneraciju u preinvazivnoj fazi.

Istraživanje zdravlja stanovništva Srbije 2013. pokazalo je da je preventivni pregled za rano otkrivanje karcinoma grlića materice (Papanikolau test) uradilo 57,1% žena životnog doba od 25 do 69 godina (ciljna populacija za rano otkrivanje raka grlića materice). Najčešće preglede Papanikolau testiranjem obavile su mlađe žene, starosti od 25 do 34 godine (70%), a potom žene starosti od 35 do 44 godine života (67%).  Primećeno je da sa povećanjem godina života žene ređe obavljaju PAP-a preglede, tako da žene u životnoj dobi od 65 do 69 godina obave ovu vrstu pregleda u oko 30% slučajeva (svaka treća žena).

Evropska asocijacija za rak grlića materice (ECCA) je dala preporuke za obeležavanje Nedelje prevencije. Preporučene aktivnosti se odnose na:

  • distribuciju edukativno-promotivnog materijala na javnim mestima, kao i pružanje saveta i informacija o značaju korišćenja dostupnih preventivnih programa,
  • organizovanje edukativnih seminara za stanovništvo u lokalnoj zajednici, u školama, fakultetima, radnim organizacijama,
  • organizovanje tribina za roditelje o značaju HPV imunizacije kao mere prevencije,
  • javne manifestacije, nastupi na medijima,
  • diskusije na društvenim mrežama na temu prevencije grlića materice.

U nedelji koja je pred nama potrebno je intenzivirati aktivnosti na promociji značaja očuvanja reproduktivnog zdravlja i mogućnosti korišćenja dostupnih mera prevencije raka grlića materice.

Rak grlića materice se može sprečiti i izlečiti ukoliko se otkrije na vreme!

Obavite preventivni pregled kod izabranog ginekologa!

 

Ostavite odgovor