Nedelja imunizacije u Evropi sa sloganom  „Prevaziđimo nejednakosti“ obeležiće se u Evropi 23–29.04.2023. godine.

Ove godine obeležava se osamnaesta po redu nedelja imunizacije u Evropskom regionu SZO pod sloganom „Prevaziđimo nejednakosti“ u doba pandemije COVID-19 sa ciljem da se svima u svakoj zemlji omogući podjednaka dostupnost  vakcina, što bi koreliralo sa dugim i zdravim životom.

Centar za prevenciju i kontrolu bolesti ZJZ Pančevo, zajedno sa Koordinatorima imunizacije i saradnicima mreže osam Domova zdravlja, dve opšte bolnice, tri specijalne bolnice kao i tokom svih ovih godina realizovaće timsku aktivnost – revizijom vakcinalnih kartona, pružanjem stručnometodološke pomoći svim učesnicima u izvođenju imunizacije  i izgrađenim porukama o imunizaciji ka medijima, zdravstvenim radnicima, donosiocima odluka i opštoj populaciji, doprinoseći usvajanju znanja i izgradnji pozitivnih stavova ka imunizaciji.

Održavanje kontinuiteta u sprovođenju nacionalnih programa imunizacije ima prioritet koji ni na koji način ne sme biti ugrožen. Imunizacija je jedna od najuspešnijih javnozdravstvenih inicijativa. Imunizacijom se preveniraju bolesti, komplikacije i smrtni ishodi od vakcinama preventabilnih bolesti među kojima su dečija paraliza, difterija, tetanus, veliki kašalj, hepatitis B, morbili, zaušci, rubela, neke vrste zapaljenja pluća, prolivi izazvani rotavirusom i rak grlića materice. Imunizacija je doprinela iskorenjivanju velikih boginja i doprinosi iskorenjivanju  dečije paralize.

Obuhvat imunizacije na teritoriji Južnobanatskog okruga je u 2022. godini, zbog novonastale nepovoljne epidemiološke situacije pojave Pandemije i epidemije nove zarazne bolesti COVID -19 izazvane novim virusom SARS-CoV-2,u 2020. godini, a koja i dalje traje, nije postignut obuhvat iznad 95% u svim vakcinama osim:  vakcinacije TBC vakcinom-97,97%; vakcinacija DTaP-IPV-HiB vakcine 95,15%, revakcinacija dT 97,98%. Ovakav obuhvat na Južnobanatskom okrugu jeste zbog nedostignutog obuhvata vakcinacije u Domu zdravlja Pančevo. Kao razlog neimunizovanja obveznika u svim vakcinama do dostignutih >95% navodi se akutno febrilno stanja ili akutne bolesti, i to 13% više nego prethodne godine (1840:1590) kao i odbijanja roditelja da se deca vakcinišu, nije dato 133 doza vakcina, što je višestruko više nego 2021. godine (18); 87,96% pripada DZ Vršac 117 doza vakcina nije dato zbog odbijanja roditelja da deca prime vakcinu. Razlog se može naći većem broju bolesnih roditelja ili dece od kovid infekcije, kao i zaposlenih zdravstvenih radnika, zatim u nedostatku pedijatra, nije sprovođena politika zapošljavanja doktora specijaliste pedijatrije po planu, radi zamene odlazećih u penziju, kao i u napuštanju pedijatra iz državnog sektora i prelazak u privatni.

Analizirajući vakcinama preventabilne bolesti u Južnobanatskom okrugu izgleda ovako:  

Ove godine prijavljeno je 12 obolelih od TBC sa In – 4,40 što je skoro dvostruko više u odnosu na prošlu godinu (In-2,72) i ispod je petogodišnjeg proseka posmatranje (In – 6,53).  Tokom 2018. godine prijavljeno su 3 umrla pacijenta (Mt-1,02), 2019. godini prijavljen je jedan umro od TBC, (Mt-0,34) kao i 2022. godine (1 pacijent Mt-0,37), za razliku od 2021 godine i 2020. godine kada nije prijavljen ni jedan pacijent sa smrtnim ishodom, a petogodišnji proseka posmatranja je Mt-0,35. Obuhvat BCG vakcinacijom je ove godine bio 97.97%.

Difterija je eliminisana, zadnji slučaj oboljenja od Tetanusa novorođenčadi zabeležen je 1974. godine i nije registrovan ni jedan slučaj Tetanusa.

Poznato je da je Južnobanatski okrug tetanogeno područje, a zbog razvijenosti poljoprivrede dolazi do velikog broja povreda. U toku 2022. godine bilo je 7045  povreda  za 10% povređenih više nego 2021. godine (6372), od toga 6088 osoba primilo je humani imunoglobulin za 10% više nego prethodne godine (5535),  dato je 13876 doze vakcine protiv tetanusa što je za 8% doza više nego 2021. godine (12831). Kod 2656 lica su aplikovane tri doze vakcine i HTIG, skoro dvostruko više nego 2021. godine (1416).

Veliki kašalj je sve do 2015. godine bio sveden na pojedinačna javljanja. U 2015. godini imali smo 13 prijavljenih obolelih,  u 2016. pet, u 2017 dva, 2018 (13); a u 2021. godini je bio 1 što je za jedan više nego 2022. godine (1) i petostruko manje od petogodišnjg proseka posmatranja (5,00). Za razliku od 2020. godine kada je od troje obolelih, jedan vakcinisan; i imali smo jedan smrtni ishod (dete staro 15 dana) u 2021. godini jeste bio vakcinisan ali ne i revakcinisan i nije preminuo (dete staro 3 godina), dok 2022. godine nije bilo obolelih te ni smrtnih ishoda.

Zahvaljujući visokom obuhvatu dece, vakcinom protiv dečje paralize od 1962. godine nije registrovan nijedan slučaj ovog oboljenja. Od aprila 1998. godine vrši se aktivni nadzor nad akutnim flakcidnim paralizama (AFP) i Poliomijelitisom. I tokom 2022. godine učestvujemo u nacionalnim programima: održavanje statusa zemlje bez poliomijelitisa koji sprovodimo kroz nadzor nad akutnom flakcidnom paralizom (AFP) prema metodologiji SZO na teritoriji Južnobanatskog okruga, kao i u eliminaciji tetanusa novorođenčadi, autohtonih malih boginja i prevenciji kongenitalnog rubela sindroma, prema metodologiji SZO.  U 2011. godini, 2012., 2013., 2015., 2017., 2018, 2019. i 2020. godini nismo imali ni jednu sumnju na AFP, u 2014., 2016., i 2021. godine imali smo po jednu prijavljenu sumnju na AFP, a 2022. jedna sumnja svi su stavljene pod aktivni nadzor i bili su odbačene.

U Južnobanatskom okrugu 2022. godini obuhvat vakcinom protiv dečije paralize ostvaren je za DTaP-IPV-HiB vakcinaciju 95,15%, revakcinaciju u 2. godini 85,16%  (DZ Pančevo 79.16%, DZ Kovin 84,44% i DZ Vršac 86,07%) u 7. godini DTaP-IPV koja je krenula od ove godineda se daje 93,31% (obuhvat na JBO nije ostvaren zbod DZ Pančevo koji je ostvario obuhvat vakcinisanih 88,08%), i u 14. godini revakcinacija dT 97,98%.

 Od 1995. godine do 2013. godine u Južnobanatskom okrugu se ne registruje ni jedan prijavljen slučaj obolenja od morbila. Kako je 12.12.2014. potvrđen jedan slučaj morbila u Vršcu, odrađen je pooštren nadzor iste godine u DZ Vršac i Infektivno odelenje OB Vršac koji se sprovodio i u 2015. godini uz nulto dnevno izveštavanje do kraja maja meseca 2015. godine. Zbog novonastale nepovoljne epidemiološke situaciji po pitanju morbila u Srbiji od 2016. i 2017. godine, prosleđivane su informacije sa predloženim merama nadzornim jedinicama domova zdravlja JBO, OB Pančevo, OB Vršac i Sektoru za sanitarni nadzor i u 2018. godini. Uvidom u protokole 2021. godine, utvrđeno je da nije registrovano propuštanje slučajeva sumnje na morbile, a da isti nisu prijavljeni-prepoznati u zdravstvenom sistemu. Za razliku od  2015. i 2016. godine kada nije bilo prijavljenih obolelih od morbila, u 2017. godini na teritoriji Južnobanatskog okruga registrovana su ukupno tri slučaja morbila – dva sa teritorije Pančeva i jedan sa teritorije Kovina. Svi su ostvarili kontakte sa potvrđenim slučajevima morbila u Beogradu i nisu zabeležni novi slučajevi sumnje/oboljenja među kontaktima obolelih. Za razliku od 2018. godine kada je prijavljeno 20 obolelih od morbila 2019. godine bila je jedna sumnja koja je odbačena, a 2020, 2021. i 2022. godine nismo imali prijavljenu ni jednu sumnju, ni obolele. U 2022. godini na teritoriji JBO vakcinisana su 4 zdravstvena radnika sa jednom dozom i 1 zdravstveni radnik sa dve doze MMR vakcine.

U 2022. godini nema prijava Rubele kao ni u petogodišnjem posmatranom periodu (0) i nismo imali sumnje.

Parotitisa nije bilo u petogodišnjem periodu od 2018-2022. godine. U 2014. godini bio  je prijavljen jedan postvakcinalni Parotitis. U 2015. godini imali smo prijavu jednog obolelog koji je uredno vakcinisan, 2016. godine nije bilo prijave obolelih, a 2017. prijavljeno je 2 obolelih (vakcinisani). Obuhvat MMR vakcinom u 2. godini 89,15% a u 7. godini 92,38%. Domovi zdravlja Pančevo, Vršac i Kovin nisu postigli obuhvat >95%.

Tokom 2022. godine nismo imali prijave od akutnog virusni hepatitisa B, za razliku od 2021. kada je prijavljen 1 oboljenje i ispod je petogodišnjeg proseka (1,40). Od akutnog VHB kao ni prethodne ni pet godina unazad, ni 2022. godine nije bilo smrtnih ishoda. Hronični Hepatitisa B u 2022. godini nije bilo za razliku od 2021. kada je bilo 2 prijavljenih, a petogodišnji prosek je 3,40. Od  2014-2022. godine kada nije bilo smrtnih ishoda u ovoj grupi zaraznih bolesti. Posmatrajući vakcinalni status obolelog iz prethodne godine (2021. god) od akutnog i hroničnog virusnog hepatitisa B, niko nije vakcinisan. Obuhvat sa tri doze u 2022. godini je 81,32%.

U zadnjem mesecu trudnoće u 2022. godini na HBsAg testirano je 28,47% trudnica (545:1914), od toga nijedan test nije bio HBsAg pozitivna, kao i 2021. godine. Izveštajno smo dobili da su samo iz OB Pančevo trudnice testirane u ZJZ Pančevo dok iz OB Vršac najverovatnije zbog udaljenosti Vršac-Pančevo u privatnim laboratorijama radile testiranje za šta nemamo podatke.

I u 2022. godini sprovodila se vakcinacija protiv VHB i to: izloženih lica preekspoziciona kod 28 osoba ( 16 štićenici iz Doma „Stari Lec“ opština Plandište i 10 štićenika LMRO Jabuka i dva kućna kontakta); postekspoziciona kod 10 osoba, kao i lica u posebnom riziku 35 osoba (24 dijaliza i insulin zavisni dijabetičari 10 i jedan hemofilija druge bolesti). U 2022. godini  vakcinisano je 118 zdravstvenih radnika protiv virusnog hepatitisa B.

Kao i prethodne godine i 2022. godine nemamo ni jednu prijavu pneumonije Haemofilusom influence tip B i to je trend u petogodišnjem proseku, nemamo ni jednu prijavu. Obuhvat DTaP-IPV-HiB vakcinacija 95,15%, revakcinacija u 2. godini 85,16%.

Petogodišnji prosek obolelih od Pneumonije izazvane Streptokokusom pneumonije je 0,6. Ove godine (2022.) bilo je troje prijavljenih, dvoje po uzrastu nije moglo biti vakcinisano, a dete 2022. godište nije primilo ni jednu dozu vakcine (po uzrastu trebalo je da primi jednu dozu vakcine).

Analiza obuhvat vakcinacije lica određenog uzrasta na teritoriji Južnobanatskog okruga u 2022. godini izgleda ovako:

BCG vakcinom obuhvat je 97,97%; DTaP-IPV-HiB vakcinacija obuhvat je 95,15%, DTaP-IPV-HiB revakcinacija u 2. godini je 85,16% i ispod 95% je zbog lošeg obuhvata domova zdravlja Vršac (86,07%), Kovin (84,44%) i Pančevo (79,16%); ako posmatramo revakcinaciju DTaP-IPV u 7. godini (koja je počela 2022. godine) obuhvat je 93,31%, dostizanje na JBO preko 95% nije ostvaren zbog lošeg obuhvata u domu zdravlja Pančevo koji je samo 88,08%.

Revakcinacija u 14. godini dT vakcinom je ostvarena sa obuhvatom 97,98%.

 Ako posmatramo pravovremenost vakcinacijom vakcinom DTaP-IPV-HiB dece rođene 2021. godine koja su vakcinisana unutar prvih šest meseci ona za opštinu Pančevo iznosi 65,77% što nije dobra pravovremenost, a u opštini Vršac 94,38% što je dobra pravovremenost.

Nakon odrađenih nadzora vakcinalnih punktova JBO kako redovnih u svim vakcinama i jednog vanrednog za MMR1 i MMR2 vakcinaciju, od 25.03-28.10.2022. odradili smo reviziju 18367 vakcinalnih kartona. Zbog poštravanja obuhvata MMR vakcinom na JBO, a na zahtevn IJZ Vojvodine odradili smo od 25.11.2022. do 02.12.2022. godine i reviziju kartona MMR1 i MMR2 vakcinacije, za domove zdravlja koji su u prošloj godini imali obuhvat ispod 90%, to su bili svih vakcinalnih punktova DZ Pančevo i DZ Kovin od 2008. godišta do 2021. godišta (18149 kartona). Svim vakcinalnim punktovima naloženo je da sa svojim timom izvođačima imunizacije što pre odrade propuštene obveznike po godištima, do dostizanja obuhvata iznad 95%, kako u MMR vakcini tako i u drugim vakcinama.

Obuhvat vakcinacije MMR-vakcinacija u 2. godini je 89,15%, revakcinacija MMR u 7. godini  obuhvat je 92,38%.  Sprovođenjem obaveznog vida  vakcinacije MMR vakcinom u 2. godini, na celom Južnobanatskom okrugu domovi zdravlja Kovačica i Plandište su ostvarili obuhvat preko 95%, zatim slede domovi zdravlja: Opovo 93,83%, Alibunar 93,06%, Bela Crkva 90,83%, Pančevo 89,34%, Vršac 85,95% i Kovin 77,23%. Revakcinaciju MMR vakcinom u 7. godini na JBO preko 95% ostvarili su svi domovi zdravlja osim DZ Vršac i DZ Kovin dostigli su 94% dok je on kod DZ Pančevo 87,44%.

Ako posmatramo pravovremenost vakcinacijom vakcinom MMRdece rođene 2020. godine koja su vakcinisana unutar 12-15 meseci ona za opštinu Pančevo iznosi 60,00% a u opštini Vršac 70,99% što je za JBO 63,33% i nije dobra pravovremenost.

Od 2005. godine je počela vakcinacija protiv VHB, kao obavezna po kalendaru imunizacije. U 2022. godini obuhvat je u prvoj godini sa tri doze bio 81,32%. Ovako mali obuhvat jeste zbog nedostatka pedijatra u DZ Pančevo i obuhvat u 2022. godini je svega 61,61% i jedini su dom zdravlja na JBO koji nisu dostigli obuhvat preko 95%. Revizijom vakcinalnih kartona propuštenih godišta  u JBO vakcinisano je  vakcinom protiv VHB tokom 2022. godine 22 obveznika.

Od 2018. godine uvedena je imunizacija protiv oboljenja izazvanih Streptokokom pneumonije – Pneumokoknom konjugovanom vakcinom sa tri doze. Obuhvat je na nivou JBO ostvaren sa 94,30% a revakcinacija u 2. godini je 85,30% i nije u revakcinaciji dostignut obuhvat >95%, zbog loše ostvarenog obuhvata sledećih domova zdravlja: Vršac 86,07%, Kovin 84,40% i Pančevo 79,16%.

I u 2022. godini odrađena je imunizacija protiv gripa. Ukupno je vakcinisano 13858 lica, prema uzrastu 86,50% pripada starijim od 65> godina. Po kliničkim indikacijama vakcinisano je 88,80% (12307 osoba), zatim slede zdravstveni radnici 5,36% (744 osoba); ustanove socijalne zaštite 3,56% (494 osoba) i gerontološki centri 2,25% (313 osoba). Ostalo je 2970 doze vakcine protiv gripa koje nisu utrošene.

Virusološka situacija u sezoni 2022/23: U uzetim uzorcima brisa guše i nosa (6 uzoraka), od strane sentinelnog doktora DZ Pančevo (ZA Strelište)  od 11.01.2023. godine, potvrđena je infekcija virusom gripa tipa AH1P/2009 kod tri pacijenta (3- Pančevo).

Do sada iz populacionih uzoraka u Mikrobiološkoj laboratoriji ZJZ Pančevo potvrđena je infekcija virusom gripa tipa A kod 8 pacijenta (7-Vršac; 1-Bela Crkva), a virus gripa tip B 128 pacijenta (88- Vršac; 3- Plandište; 37-Bela Crkva).

Za Južnobanatski okrug protiv gripa za sezonu 2022/23. ukupno je vakcinisano 84% (14115:16830).

Odrađena je organizacija dopunske preporučene imunizacija vakcinom HPV Gardasil 9 i za teritoriju JBO ukupan broj aplikovanih doza ženskog i muškog pola do 13.04.2023. je 1712 doza. Za uzrast od 9-14 godina dato je prvih doza 581, a drugih 300. Za uzrast >od 15 godina dato je prvih doza 384, a drugih doza 297 i trećih doza 150.

Ostavite odgovor