Međunarodni dan dece obolele od raka je ustanovljen 2002. godine od strane Međunarodne konfederacije Udruženja roditelja dece obolele od raka. Od tada se obeležava u 88 zemalja širom sveta. U Srbiji je ovaj datum postao deo nacionalnog Kalendara javnog zdravlja 2013. godine, na inicijativu udruženja roditelja i uz podršku Ministarstva zdravlja.
Maligne bolesti su jedan od značajnih globalnih javno zdravstvenih problema današnjice, koje, prema statističkim podacima, predstavljaju drugi po učestalosti uzrok smrtnosti kod dece uzrasta od 0 do 14 godina, odmah iza povreda. Upravo zbog toga, obeležavanje ovog datuma ima za cilj da pažnju celokupne javnosti, stručne i opšte, usmeri ka važnoj misiji poboljšanja tretmana, nege, kvaliteta života, emocionalnih i socijalnih potreba dece obolele od raka, kao i njihovih najbližih.
Rak kod dece čini od 0,4 do 4% svih malignih bolesti u opštoj populaciji širom sveta. Prema poslednjim podacima, tokom 2014. godine registrovano je 300.000 novoobolelih osoba uzrasta od 0 do 19. godina. Više od 2/3 novoobolelih osoba ili 215.000 je bilo uzrasta do 14. godina. Uprkos činjenici da obolevanje od raka u svetu kod dece raste i dalje u strukturi obolevanja od svih malignih bolesti rak kod dece čini 1%.
U Srbiji rak kod dece i adolescenata čini oko 0,7% u strukturi obolevanja od svih malignih bolesti. Svake godine u Srbiji se registruje oko 315 dece, oba pola između 0 i 19 godina, sa nekom vrstom maligniteta. Kao i u većini zemalja u razvoju i u Srbiji, gotovo dve trećine novoobolele dece (63,8%) je uzrasta do 15 godina. Tri grupe bolesti, uključujući leukemiju, tumore mozga i limfome čine najčešće maligne bolesti u detinjstvu. Ove tri grupe malignih oboljenja čine gotovo polovinu (49,4%) svih maligniteta u detinjstvu. Najčešći uzrok smrti u detinjstvu u Srbiji su leukemije, limfomi i tumori mozga. U proseku svake godine, 48 dece starosti od 0 do 19 godina izgubi bitku sa ovom bolesti. U strukturi umiranja od svih malignih bolesti dve trećine umrle dece (65,4%) je bilo u uzrastu do 15 godina. Najčešći razlog smrtnog ishoda kod dece u uzrastu do 15 godina su tumori mozga sa 52,9%, leukemije sa 41,2% i limfomi sa 17,6%. U uzrastu od 0 do 19 godina, u strukturi umiranja, najčešći uzrok smrti od maligniteta su tumori mozga sa 40,4%, leukemije sa 30,8% i limfomi sa 15,4%.
Važno je istaći da je uspeh izlečenja raka kod dece veliki, mnogo veći nego u populaciji odraslih. U prilog tome govori podatak da u visokorazvijenim zemljama sveta stopa preživljavanja dostiže čak 84%, ali i da je ona u porastu čak i u pojedinim delovima sveta koji imaju slabije razvijene resurse ukoliko postoji lokalna i međunarodna podrška u ovoj oblasti. Ne ohrabruje činjenica da se u nerazvijenim i srednje razvijenim zemljama, i dalje 80% novotkrivenih slučajeva raka kod dece kasno otkrije kada je lečenje slabijeg ili bez efekta, a da 30% dece do 16. godina umre u bolu i patnji. Tim povodom je Svetska zdravstvena organizacija i Međunarodno udruženje za borbu protiv raka postavilo je cilj da se do 2030. godine postigne eliminacija bola i patnje kod dece koja se bore protiv raka, da se preživljavanje deci sa bilo kojom dijagnozom raka u svetu poveća bar na 60% i da se roditeljima olakša obezbeđivanje neophodne nege deci i u kućnim uslovima.
Na osnovu podataka Registra za rak Zavoda za javno zdravlje Pančevo, u periodu 2014-2018.god. u Južnobanatskom okrugu godišnje je 3-7 dece obolevalo (prosek 4,6 dece) i 0-4 umiralo (prosek 1,4 dece) od malignih bolesti, što je dvostruko manje nego u prethodnom petogodišnjem periodu (2009-2013), kada je prosečno registrovano 9,2 novoobolela i 2,4 smrtna ishoda godišnje. Najčešći maligni tumori kod dece u našem okrugu su akutne leukemije i linfomi, zatim maligne bolesti lokalizovane na mozgu, kostima, mekim tkivima, bubrezima i gonadama. U poslednjih pet godina, umiranje od malignih bolesti kod dece najčešće je registrovano u uzrastu od 15-19 godina (57%), zatim u uzrastu 5-9 (28,6%) i u uzrastu 0-4 (14,4%), dok u uzrasnoj grupi 10-14 godina nije bilo smrtnih ishoda.
Ove godine, Međunarodni dan dece obolele od malignih bolesti 15,februar, obeležava se pod sloganom ,,BEZ GRANICA“ Zajedno. Mogućnost. Budućnost. Izlečenje. Snaga. i ima za cilj da pokrene širu društvenu zajednicu na akciju kako bi se omogućilo, deci sa rakom i njihovim porodicama, pravo na ranu i pravilnu dijagnozu, pravo na odgovarajući i kvalitetan medicinski tretman, pravo na lečenje bez bola i patnje i pravo na dostupnost lekova koji mogu spasiti život bez obzira na mesto gde žive. Ovim bi se postigao cilj Svetske zdravstvene organizacije i Međunarodnog udruženja za borbu protiv raka da se do 2030. godine udvostruče trenutne stope izlečenja i poštede milioni života dece u narednoj deceniji.
Ostavite odgovor